آمادگی های قبل از سی تی اسکن

سی‌تی‌اسکن یکی از روش‌های تصویربرداری پزشکی است که برای تشخیص و ارزیابی طیف وسیعی از بیماری‌ها به کار می‌رود. این روش با استفاده از اشعه ایکس، تصاویری دقیق و مقاطعی از بدن ایجاد می‌کند که به پزشکان کمک می‌کند تا به تشخیص دقیق‌تر برسند. اما برای اینکه نتایج سی‌تی‌اسکن دقیق و قابل اطمینان باشد، رعایت برخی آمادگی های قبل از سی تی اسکن پیش از انجام این آزمون ضروری است.

در این مقاله، به طور کامل به آمادگی های قبل از سی تی اسکن می‌پردازیم. با مطالعه این مقاله، شما اطلاعات کاملی در مورد آنچه که باید قبل از انجام سی‌تی‌اسکن انجام دهید و چه مواردی را باید به پزشک خود اطلاع دهید، به دست خواهید آورد.

سی‌تی‌اسکن یکی از روش‌های تشخیصی پرکاربرد در پزشکی است که به دلیل دقت بالا در تشخیص بیماری‌ها، توسط بسیاری از پزشکان تجویز می‌شود. با این حال، برای اینکه نتایج این آزمون دقیق و قابل اعتماد باشد، رعایت برخی نکات قبل از انجام آن ضروری است. در ادامه، به بررسی مهم‌ترین آمادگی های قبل از سی تی اسکن می‌پردازیم.

چرا آمادگی های قبل از سی تی اسکن مهم است؟

آمادگی های قبل از سی تی اسکن به چند دلیل بسیار مهم هستند:

• دقت بیشتر در تصاویر: رعایت برخی نکات خاص، باعث می‌شود تصاویر سی‌تی‌اسکن واضح‌تر و دقیق‌تر باشند و پزشک بتواند تشخیص دقیق‌تری ارائه دهد.
• کاهش خطرات احتمالی: برخی از آمادگی های قبل از سی تی اسکن مانند ناشتا بودن یا قطع مصرف برخی داروها، به کاهش خطرات احتمالی مرتبط با سی‌تی‌اسکن کمک می‌کنند.
• صرفه جویی در زمان: با رعایت آمادگی های قبل از سی تی اسکن، زمان انجام سی‌تی‌اسکن کاهش می‌یابد و شما می‌توانید سریع‌تر به نتیجه دلخواه خود برسید.

چه افرادی به سی‌تی‌اسکن نیاز دارند؟

سی‌تی‌اسکن برای تشخیص و ارزیابی طیف وسیعی از بیماری‌ها استفاده می‌شود. برخی از دلایل رایج برای انجام سی‌تی‌اسکن عبارتند از:

• تشخیص سرطان‌ها
• ارزیابی آسیب‌های ناشی از تروما
• بررسی عفونت‌ها
• ارزیابی بیماری‌های قلبی و عروقی
• بررسی بیماری‌های ریوی

انواع آمادگی های قبل از سی تی اسکن

سی‌تی‌اسکن انواع مختلفی دارد که هر کدام آمادگی‌های خاص خود را می‌طلبد. برای مثال، در سی‌تی‌اسکن شکم، ممکن است از شما خواسته شود که چند ساعت قبل از انجام آزمون، چیزی نخورید و ننوشید. در حالی که در سی‌تی‌اسکن قفسه سینه، ممکن است نیازی به ناشتا بودن نباشد.

نوع سی تی اسکن	شرح سی تی اسکن	آمادگی های قبل از سی تی اسکن
سی تی اسکن مغز و سایر اندام ها	سی تی اسکن از مغز و سایر اندام‌ها جهت بررسی هر ارگان خاص بوده و در صورت نیاز به تزریق با توجه به درخواست پزشک باید سابقه حساسیت دارویی بیمار کنترل شده و فرم تزریق و حساسیت دارویی را پر نماید.	» در صورت مصرف متفورمین، باید 48 ساعت قبل و 48 ساعت بعد از آزمون مصرف دارو را قطع نماید.
سی تی آنژیو از سایر اعضاء	سی تی آنژیوگرافی بررسی سیستم عروقی هر ارگان خاص می‌باشد که حتماً با تزریق داروی حاجب و با سرعت نسبتا بالا انجام می‌شود.	» بیمار در صورت مصرف متفورمین 48 ساعت قبل از آزمون و 48 ساعت بعد از آزمون باید مصرف دارو را قطع نماید و در صورت داشتن هر نوع حساسیت دارویی پس از پر کردن فرم مربوطه باید به کارشناس و یا پرستار سی تی اسکن اطلاع دهد. » تهیه داروی حاجب به اندازه ای که کارشناس انجام دهنده مشخص می‌کند.
سی تی اسکن شکم و لگن بدون تزریق	این سی تی اسکن معمولا برای بررسی کلیه و حالب‌ها از نظر وجود سنگ می‌باشد و بنابراین چون نیاز به خوردن و تزریق دارو نمی باشد بیمار فقط باید سه لیوان آب بخورد و با مثانه پر وارد اتاق سی تی اسکن شود.	» آمادگی های قبل از سی تی اسکن خاصی نیاز نیست.
سی تی اسکن شکم و لگن با کنتراست خوراکی و تزریقی	این سی تی اسکن جهت بررسی فضای شکمی و لگن بیمار می‌باشد و به دلیل دریافت ماده حاجب به صورت خوراکی و وریدی بیمار باید آمادگی های قبل از سی تی اسکن را رعایت کند.	» بیمار باید 6 ساعت قبل از انجام آزمون ناشتا باشد. » در صورت مصرف متفورمین 48 ساعت قبل و 48 ساعت بعد از آزمون دارو باید قطع شود. » داروی خوراکی از حل کردن دو ویال مگلومین 76% در 5/1 لیتر آب معدنی تهیه می‌شود و بیمار باید هر یک ربع یک لیوان از آن را میل کند. » بهتر است هنگام انجام آزمون مثانه بیمار پر باشد. در صورتی که بیمار سوند داشته باشد باید نیم ساعت قبل از آزمون، بسته شود. » در صورتی که بیمار دارای مشکل کلیوی باشد باید آزمایش‌های Cr و BUN انجام گیرد. » بیمار باید فرم تزریق و عدم حساسیت دارویی خود را پر نموده و به کارشناس مربوطه تحویل دهد.
سی تی کولونوسکوپی و انتروگرافی	» این آزمون با تزریق داروی حاجب جهت بررسی روده کوچک (انتروگرافی) و روده بزرگ (کولونوسکوپی) می‌باشد که به وسیله دستگاه سی تی اسکن انجام می‌گیرد. » تهیه داروی حاجب به عهده بیمار می‌باشد. » دو عدد آب معنی 5/1 لیتری همراه بیاورد.	» بیمار باید از دو روز قبل از انجام آزمون بایدحداقل 15 لیوان مایعات صاف شده شامل سوپ، شربت، آب میوه و چای میل کند. » از خوردن مواد غذایی جامد خودداری کند. » 4 بسته پودر PEG تهیه نموده و روز قبل از آزمون هر بسته را در 4 لیوان آب حل کرده (جمعا 16 لیوان) و از ساعت یک بعد از ظهر تا ساعت 8 شب میل نماید. » شب قبل از آزمون 2 عدد قرص بیزاکودیل میل کند. » شب قبل از آزمون از خوردن شام اجتناب کند. » ساعت 10 شب قبل از آزمون 3 عدد قرص سیلاکس میل کند. » ساعت 7 صبح روز آزمون یک شیاف بیزاکودیل استفاده می‌کند. مصرف داروهای قلبی هیچ منعی ندارد. » در صورت استفاده از متفورمین 48 ساعت قبل و 48 ساعت بعد از انجام آزمون از خوردن آن خودداری می‌کند. » در صورت مصرف انسولین پزشک رادیولوژیست باید در جریان قرار گیرد.

آمادگی‌های کلی قبل از سی‌تی‌اسکن

برخی از آمادگی های قبل از سی تی اسکن به صورت کلی باید رعایت شوند، عبارتند از:

• اطلاع دادن به پزشک در مورد آلرژی‌ها: اگر به ماده حاجب یا هر داروی دیگری آلرژی دارید، حتما قبل از انجام سی‌تی‌اسکن به پزشک خود اطلاع دهید.
• بردن نتایج آزمایش‌های قبلی: اگر قبلاً آزمایش‌های دیگری انجام داده‌اید، نتایج آن‌ها را همراه خود به مرکز تصویربرداری ببرید.
• پوشیدن لباس راحت: بهتر است قبل از انجام سی‌تی‌اسکن، لباس راحت و گشاد بپوشید.

تاثیر داروها بر نتایج سی‌تی‌اسکن

برخی از داروها می‌توانند بر نتایج سی‌تی‌اسکن تاثیر بگذارند. بنابراین، قبل از انجام سی‌تی‌اسکن، لیستی از تمام داروهایی که مصرف می‌کنید، تهیه کرده و آن را به پزشک خود نشان دهید.

چرا برخی داروها بر نتایج سی‌تی‌اسکن تأثیر می‌گذارند؟

• تغییر در چگالی بافت: برخی داروها ممکن است باعث تغییر در چگالی بافت‌های بدن شوند که این امر می‌تواند بر روی تصاویر سی‌تی‌اسکن تأثیر بگذارد و تشخیص بیماری را مشکل ساز کند.
• تداخل با مواد حاجب: مواد حاجب موادی هستند که برای بهبود کیفیت تصاویر سی‌تی‌اسکن استفاده می‌شوند. برخی داروها ممکن است با این مواد تداخل کرده و باعث ایجاد عوارض جانبی شوند.
• تأثیر بر عملکرد اندام‌ها: برخی داروها ممکن است بر عملکرد اندام‌هایی که قرار است با سی‌تی‌اسکن بررسی شوند، تأثیر بگذارند.

رژیم غذایی قبل از سی‌تی‌اسکن

در برخی موارد، ممکن است از شما خواسته شود که قبل از انجام سی‌تی‌اسکن، رژیم غذایی خاصی را رعایت کنید. برای مثال، در سی‌تی‌اسکن دستگاه گوارش، ممکن است از شما خواسته شود که چند ساعت قبل از انجام آزمون، چیزی نخورید و ننوشید.

چرا رژیم غذایی قبل از سی‌تی‌اسکن مهم است؟

• تداخل مواد غذایی با تصاویر: مواد غذایی موجود در روده‌ها ممکن است باعث ایجاد سایه در تصاویر سی‌تی‌اسکن شده و تشخیص دقیق بیماری را دشوار کند.
• افزایش کیفیت تصاویر: با خالی بودن روده‌ها، تصاویر سی‌تی‌اسکن واضح‌تر و با کیفیت‌تر خواهند بود.
• کاهش زمان انجام سی‌تی‌اسکن: روده‌های خالی باعث می‌شوند که سی‌تی‌اسکن سریع‌تر انجام شود.

چه زمانی به رژیم غذایی قبل از سی‌تی‌اسکن نیاز است؟

• سی‌تی‌اسکن شکم و لگن: به طور معمول، برای این نوع سی‌تی‌اسکن، نیاز به ناشتایی به مدت 8 تا 12 ساعت است.
• سی‌تی‌اسکن روده بزرگ: برای این نوع سی‌تی‌اسکن، به یک رژیم غذایی خاص و تمیز کردن روده‌ها قبل از انجام سی‌تی‌اسکن نیاز است.

حساسیت به مواد حاجب و آمادگی های قبل از سی تی اسکن

مواد حاجب موادی هستند که برای بهبود کیفیت تصاویر سی‌تی‌اسکن استفاده می‌شوند. برخی افراد به این مواد حساسیت دارند. اگر شما به مواد حاجب آلرژی دارید، حتما قبل از انجام سی‌تی‌اسکن به پزشک خود اطلاع دهید. حساسیت به مواد حاجب می‌تواند علائم مختلفی را ایجاد کند که از خفیف تا شدید متغیر است. برخی از این علائم عبارتند از:

• خارش و کهیر: این علائم معمولاً در نواحی که ماده حاجب تزریق شده، ظاهر می‌شود.
• تورم: تورم صورت، لب‌ها، گلو یا سایر قسمت‌های بدن.
• تنگی نفس و خس‌خس سینه: این علائم نشان‌دهنده واکنش آلرژیک شدیدتر هستند.
• کاهش فشار خون: افت ناگهانی فشار خون می‌تواند باعث سرگیجه و ضعف شود.
• شوک آنافیلاکسی: این شدیدترین نوع واکنش آلرژیک است و می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد.

آمادگی های قبل از سی تی اسکن برای افراد حساس به مواد حاجب

اگر به مواد حاجب حساسیت دارید، قبل از انجام سی‌تی‌اسکن باید حتماً پزشک خود را مطلع کنید. پزشک ممکن است برای شما آزمایش‌های آلرژی انجام دهد یا از داروهای ضد حساسیت استفاده کند. برخی از آمادگی های قبل از سی تی اسکن عبارتند از:

• اطلاع دادن به پزشک: قبل از انجام سی‌تی‌اسکن، لیستی از تمام داروهایی که مصرف می‌کنید، از جمله داروهای بدون نسخه، مکمل‌های غذایی و داروهای گیاهی، تهیه کرده و آن را به پزشک خود نشان دهید.
• انجام تست آلرژی: در برخی موارد، ممکن است قبل از انجام سی‌تی‌اسکن، تست آلرژی به مواد حاجب انجام شود.
• استفاده از داروهای ضد حساسیت: قبل از تزریق ماده حاجب، ممکن است به شما داروهای ضد حساسیت مانند آنتی‌هیستامین‌ها یا کورتیکواستروئیدها داده شود.
• نظارت مداوم: در طول و بعد از تزریق ماده حاجب، پرستار به طور مداوم علائم حیاتی شما را کنترل خواهد کرد.
• آماده بودن برای درمان اضطراری: در صورتی که واکنش آلرژیک شدیدی رخ دهد، تجهیزات و داروهای لازم برای درمان اضطراری در دسترس خواهند بود.

نتیجه‌گیری

سی‌تی‌اسکن یکی از روش‌های تشخیصی مهم و دقیق در پزشکی است. با این حال، برای اینکه نتایج این آزمون قابل اعتماد باشد، رعایت آمادگی های قبل از سی تی اسکن ضروری است. این آمادگی‌ها شامل اطلاع دادن به پزشک در مورد آلرژی‌ها، داروهایی که مصرف می‌کنید، و همچنین رعایت رژیم غذایی خاص در برخی موارد می‌شود.

با رعایت آمادگی های قبل از سی تی اسکن، شما می‌توانید به نتایج دقیق‌تری از سی‌تی‌اسکن دست پیدا کنید و به پزشک خود کمک کنید تا تشخیص دقیق‌تری از بیماری شما ارائه دهد.

سوالات متداول آمادگی های قبل از سی تی اسکن